Co warto suplementować przy insulinooporności?

Co warto suplementować przy insulinooporności? Odpowiedź: to zależy. Przy prawidłowo ułożonej diecie, powinnaś dostarczyć organizmowi wszystkich niezbędnych składników odżywczych, jednak problem powstaje, gdy dieta nie wystarcza. Podstawą leczenia insulinooporności jest dieta oraz redukcja masy ciała. Przeczytaj wpis i zobacz co warto suplementować przy insulinooporności. Czy jest to dodatek czy konieczność?

Przed przeczytaniem tego artykułu zapoznaj się z zasadami diety przy insulinooporności, które znajdziesz tutaj: https://www.karolinanowosad.pl/dieta-w-insulinoopornosci-co-to-jest-indeks-glikemiczny-i-jak-skomponowac-posilek/

Co warto suplementować przy insulinooporności?

Suplementy diety mogą być fajnym dodatkiem do zdrowej diety. Jednak bardzo często są one nadużywane oraz działanie większości nie jest poparte żadnymi dowodami naukowymi. Warto tutaj wspomnieć, że suplementy nie zastąpią zdrowej i dobrze zbilansowanej diety oraz aktywności fizycznej. Niestety siła działania suplementów wykreowana przez marketingowców jest nadal dużym problemem. Branie dużych dawek suplementów na własną rękę również nie jest dobrym pomysłem – łatwo w tej sytuacji o niedobór lub nadmiar składników odżywczych, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

Wykryto u Ciebie insulinooporność i zastanawiasz się co warto suplementować w insulinooporności? Pamiętaj jedną ważną rzecz. W przypadku insulinooporności podstawę stanowi wprowadzenie diety o niskim indeksie glikemicznym, redukcja masy ciała (gdy jest taka konieczność) oraz zwiększenie aktywności (czy to treningowej czy codziennej spontanicznej). Suplementy, owszem – mogą wspomóc Cię w leczeniu insulinooporności, jednak pamiętaj, że nie zastąpią tego co najważniejsze.

Suplementacja w insulinooporności

Profilaktyka insulinooporności poprzez modyfikację stylu życia stanowi obiecującą strategię wśród osób wysokiego ryzyka, jednak wiele kluczowych zmian stylu życia jest trudnych do wdrożenia lub utrzymania.

Przy zaawansowanej insulinooporności wprowadzana jest również farmakoterapia. Chociaż żadne leki nie są zatwierdzone przez FDA (Agencja Żywności i Leków) do leczenia insulinooporności, stosuje się np. metforminę, inhibitory GLP-1 (glukagonopodobny peptyd-1) czy tiazolidynodion.

UWAGA! Wiele danych naukowych wykazuje zależność pomiędzy długotrwałym stosowaniem metforminy, a zmniejszeniem poziomów witaminy B12 – o metforminie przygotowuję dla Was osobny post.

Suplementacja witaminy D w insulinooporności

Zacznę od podstawowego i obowiązkowego w okresie jesienno-zimowym suplementu jakim jest witamina D. Dlaczego właśnie ta witamina? Osoby z insulinoopornością mają zwykle niższe stężenie 25-hydroksywitaminy D [25(OH)D] w surowicy niż osoby z prawidłową glikemią [1]. Co więcej, ryzyko rozwoju cukrzycy jest znacznie większe u osób z insulinoopornością oraz z niedoborem witaminy D [2].

Witamina D w organizmie człowieka syntetyzowana jest w skórze dzięki promieniowaniu UVB. W ten sposób zsyntetyzowana witamina D stanowi 80% całej witaminy dostępnej w organizmie człowieka. Witamina D dostarczana jest też wraz z dietą np. poprzez spożycie tłustych ryb, jaj oraz produktów nabiałowych.

W przypadku gdy synteza skórna i spożycie wraz z dietą witaminy D są niewystarczające – zalecana jest suplementacja. Osoby dorosłe powinny suplementować od 800 do 2000 IU/dobę (przy prawidłowym poziomie witaminy D w surowicy) w zależności od masy ciała w sezonie jesienno-zimowym lub przez cały rok, gdy synteza skórna jest niewystarczająca.

Celem suplementacji jest zapewnienie optymalnego stężenia 25-hydroksywitaminy D [25(OH)D] w surowicy, które wynosi od 30 do 50 ng/ml (75-125 nmol/l) [3].

Jaki jest cel suplementacji witaminy D?

Czy warto suplementować witaminę D, gdy masz insulinooporność? Oczywiście! Witamina D bezpośrednio wpływa na wydzielanie insuliny przez trzustkę, jednak te działanie może występować tylko wtedy, gdy zapewniony jest odpowiedni poziom wapnia. Dodatkowo witamina D wraz z dietą redukcyjną może przyczyniać się do zmniejszenia otyłości, co z kolei wpływa na poprawę wrażliwości komórek na insulinę [4].

Suplementacja berberyny w insulinooporności

Tradycyjnie berberyna była stosowana w medycynie irańskiej i chińskiej do leczenia różnych chorób, w tym infekcji przewodu pokarmowego, gorączki i biegunki. Badania kliniczne i badania na zwierzętach dostarczyły wyników potwierdzających, że berberyna może wpływać na metabolizm glukozy i lipidów oraz zmniejszać insulinooporność poprzez wpływ na aktywację substancji, która zwiększa wrażliwość na insulinę i reguluje funkcję mitochondriów [5].

W badaniu Memon i in. [6] porównano efekty stosowania metforminy (500 mg trzy razy dziennie) i berberyny (500 mg trzy razy dziennie). W obu grupach zmniejszył się wskaźnik HOMA-IR: u osób stosujących metforminę do 3,6 ±1,13 i u osób suplementujących berberyny do 2,64±0,76.

Dodatkowo berberyna (jak i metformina) wpłynęła na zmniejszenie stężenia metyloglioksalu, który bierze udział w patogenezie mikro- i makronaczyniowych powikłań cukrzycy oraz odgrywa rolę patogenezie insulinooporności, nadciśnieniu, neuropatii cukrzycowej i nefropatii.

Suplementacja probiotyków w insulinooporności

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, które po spożyciu w odpowiednich ilości przynoszą korzyści zdrowotne. Mogą występować w postaci suplementów w kapsułkach, w jogurtach czy sfermentowanej żywności. Badania na zwierzętach pokazują, że probiotyki korzystanie wpływają na masę ciała, metabolizm glukozy i tłuszczów, a także poprawiają wrażliwość na insulinę oraz zmniejszają stan zapalny [7]. Wykazano również związek między zmianami składu mikroflory jelitowej (mniejszą liczebnością Firmicutes i wyższym odsetkiem Bacteroidetes i Proteobacteria) a występowaniem zaburzeń metabolicznych u pacjentów z cukrzycą typu 2 [8].

Dodatkowo prawidłowy stan mikrobioty wpływa na zwiększenie SCFA (krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe) – octanu, propionianu i maślanu, które wpływają na zmniejszenie insulinooporności oraz na rozwój komórek beta trzustki, w których produkowana jest insulina.

Suplementacja cynku w insulinooporności

Niedobór cynku może być związany z nietolerancją glukozy spowodowaną upośledzeniem wydzielania i działania insuliny. Suplementacja cynkiem może zwiększać stężenie tego hormonu w komórkach β trzustki i stymulować jego wydzielanie. Jednak badania naukowe pokazują dwa różne efekty suplementacji cynku. W kilku badaniach [9, 10] nie stwierdzono żadnej poprawy wskaźników insulinooporności po suplementacji cynkiem, jednak w przypadku badania na otyłych dzieciach stwierdzono, że po suplementacji cynkiem w dawce 20 mg/dzień nastąpił spadek glukozy na czczo, insulina i HOMA-IR [11].

Cynk może odgrywać ważną rolę w regulacji apetytu, a jego podawanie stymuluje produkcję leptyny, która jest odpowiedzialna za kontrolowanie metabolizmu poprzez hamowanie przyjmowania pokarmu i stymulację wydatkowania energii. U osób otyłych może występować oporność na działanie leptyny, a jak wiemy doskonale, otyłość pełni dużą rolę w patogenezie insulinooporności.

Wprowadź cynk wraz z dietą

Zapotrzebowanie na cynk dla kobiet wynosi 8 mg/dobę, natomiast dla mężczyzn 11 mg/dobę. Wzrasta w okresie dojrzewania, w trakcie ciąży oraz podczas karmienia piersią.

Cynk występuje przede wszystkim w podrobach (szczególnie w wątróbce), w mięsie i rybach, nabiale, strączkach. Znajdziemy go także w pełnoziarnistych produktach zbożowych, w pestkach słonecznika i dyni, migdałach czy kiełkach. Cynk jest w większym stopniu przyswajany z produktów pochodzenia zwierzęcego. Wchłanianie cynku jest zmniejszone przy obecności szczawianów (szczaw, szpinak, rabarbar, herbata, kakao) i fitynianów oraz wapń.

Jak powinien wyglądać posiłek przy insulinooporności? Zainspiruj się moimi przepisami: https://www.instagram.com/karolinanowosad_dietetyk/

Czy konieczna jest suplementacja przy insulinooporności?

O tym, jaką suplementację zastosować i najważniejsze czy powinna zostać ona zastosowana, decydują wyniki badań i postawiona przez lekarza diagnoza. Bagatelizowanie insulinooporności jest łatwym krokiem w kierunku cukrzycy typu 2. Aby zapobiec konsekwencjom i zmniejszyć oporność komórek na insulinę warto gruntowanie przyjrzeć się swoim nawykom żywieniowym i aktywności fizycznej. Dużo zależy od nas samych. Suplementy diety nie sprawią, że insulinooporność magicznie zniknie. Mogą wspomóc leczenie i zmianę nawyków, a także złagodzić niektóre objawy insulinooporności. Na pewno warto suplementować witaminę D przy insulinooporności – jest to obowiązek każdego z nas w sezonie jesienno-zimowym.

Potrzebujesz diety w insulinooporności?

Jeśli nie radzisz sobie z dietą lub brakuje Ci motywacji do działania: napisz do mnie – z przyjemnością Ci pomogę.

karolinanowosad.dieta@gmail.com

Literatura

 [1] Shankar A, Sabanayagam C, Kalidindi S. Diabetes Care 2011;34(5):1114–1119.

[2] Forouhi, N. G., Ye, Z., Rickard, A. P., Khaw, K. T., Luben, R., Langenberg, C., & Wareham, N. J. (2012). Diabetologia, 55(8), 2173-2182.

[3] Jarosz, M., Rychlik, E., Stoś, K., & Charzewska, J. (2020). Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny.

[4] Sung, C. C., Liao, M. T., Lu, K. C., & Wu, C. C. (2012). Journal of biomedicine and biotechnology, 2012.

[5] Zhang, W. L., Zhu, L., & Jiang, J. G. (2014). Obesity Reviews, 15(12), 957-967.

[6] Memon, M. A., Khan, R. N., Riaz, S., Ain, Q. U., Ahmed, M., & Kumar, N. (2018). Journal of research in medical sciences: the official journal of Isfahan University of Medical Sciences, 23.

[7] Kobyliak, N., Conte, C., Cammarota, G., Haley, A. P., Styriak, I., Gaspar, L., … & Kruzliak, P. (2016). Nutrition & metabolism, 13(1), 1-13.

[8] Larsen, N, Vogensen, FK, van den Berg, FWJ, et al. (2010) PloS ONE 5, e9085

[9] Kim, J., & Lee, S. (2012). Nutrition research and practice, 6(3), 221-225.

[10] Gómez-García A, Hernández-Salazar E, González-Ortiz M, Martínez-Abundis E. Rev Med Chil. 2006; 134:279–284. PMID: 16676098.

[11] Hashemipour M, Kelishadi R, Shapouri J, Sarrafzadegan N, Amini M, Tavakoli N, Movahedian-Attar A, Mirmoghtadaee P, Poursafa P.Hormones (Athens). 2009; 8:279–285.